Mediacje administracyjne
Kiedy skorzystać?
Każda sprawa, której charakter na to pozwala, może być rozwiązania w drodze mediacji.
Mediacje administracyjne są przydatne w sprawach dotyczących ustalenia warunków zabudowy, pozwoleń na budowę, ustalenia uwarunkowań środowiskowych, pozwoleń wodnoprawnych, w sprawach sporów sąsiedzkich, np. rozgraniczenia nieruchomości, a także w sprawach dotyczących koncesji, zezwoleń lub pozwoleń na prowadzenie działalności gospodarczej.
Jakie sprawy?
Koncesje, zezwolenia lub pozwolenia na prowadzenie działalności gospodarczej
Budownictwo, architektura, zagospodarowanie przestrzenne
Ochrona środowiska i przyrody, gospodarka wodna, rolnictwo i leśnictwo
Należności pieniężne
Własność przemysłowa
Kilka słów o mediacjach administracyjnych
Mediacje w postępowaniu administracyjnym zostały wprowadzone w celu skrócenia czasu trwania postępowań oraz w celu zmniejszenia liczby decyzji, które są uchylane i przekazywane do ponownego rozpatrzenia. Mediacje administracyjne nie polegają na zawarciu ugody czy czynieniu sobie ustępstw przez strony tak jak jest to w mediacjach cywilnych.
Mediacje administracyjne dążą do wypracowania rozwiązania akceptowanego przez strony i na podstawie którego organ może wydać decyzję, która nie zostanie zaskarżona. Ustalenia dokonane w toku mediacji nie mogą być dowolne, lecz muszą mieścić się w granicach obowiązującego prawa. Mediacja kończy się protokołem, w którym w przypadku wypracowania rozwiązania zawarte jest to rozwiązanie, na podstawie którego organ wydaje decyzję.
Obowiązek poinformowania, że sprawa może zostać skierowana do mediacji spoczywa na organie, natomiast zainicjować postępowanie mediacyjne może i organ, i strona.
Mediacja może być prowadzona na każdym etapie postępowania – w pierwszej instancji, w postępowaniu odwoławczym i w postępowaniu nadzwyczajnym
Uczestnikami mediacji mogą być: organ prowadzący postępowanie oraz strona lub strony tego postępowania albo strony postępowania. Zatem uczestnikami mediacji mogą być organy jednostek samorządu terytorialnego (np. wójtowie, burmistrzowie, prezydenci, starostowie), organy administracji skarbowej (np. naczelnicy urzędów skarbowych) czy też organy jednostek sektora finansów publicznych (np. dyrektorzy oddziałów Zakładu Ubezpieczeń Społecznych).
W mediacjach administracyjnych obowiązują takie same zasady, jak w szeroko rozumianych mediacjach cywilnych.
- DOBROWOLNOŚĆ – Również mediacja administracyjna jest dobrowolna. W mediacji administracyjnej, podobnie jak w mediacjach cywilnych, to strony wybierają mediatora, a w przypadku gdy tego nie zrobiły, wskazany zostaje mediator wybrany przez organ administracji publicznej.
Jednakże gdy organ prowadzący postępowanie jest uczestnikiem mediacji, mediatorem może być wyłącznie osoba wpisana na listę stałych mediatorów lub do wykazu instytucji i osób uprawnionych do prowadzenia postępowania mediacyjnego, prowadzonych przez prezesa sądu okręgowego, lub mediator wpisany na listę prowadzoną przez organizację pozarządową lub uczelnię, o której informację przekazano prezesowi sądu okręgowego. - BEZSTONNOŚĆ I NEUTRALNOŚĆ – W postępowaniu administracyjnym, przy prowadzeniu mediacji, mediator także powinien zachować bezstronność i niezwłocznie ujawnić okoliczności, które mogłyby wzbudzić wątpliwość co do jego bezstronności.
- POUFNOŚĆ – I podobnie jak w mediacjach cywilnych, mediator, uczestnicy mediacji i inne osoby biorące udział w mediacji są obowiązane zachować w tajemnicy wszelkie fakty, o których dowiedziały się w trakcie mediacji, chyba że uczestnicy postanowią inaczej. Propozycje ugodowe, ujawnione fakty lub oświadczenia złożone w toku mediacji nie mogą być wykorzystywane po jej zakończeniu, z wyjątkiem ustaleń zawartych w protokole z przebiegu mediacji.
Korzyści z mediacji administracyjnych
Szansa na uniknięcie postępowania odwoławczego lub postępowania sądowo administracyjnego
Szybkość postępowania – zazwyczaj do 2 miesięcy, z możliwością przedłużenia o 1 miesiąc
Nieformalny przebieg
i poufny charakter
Efektywna komunikacja dzięki wsparciu mediatora
Niższe koszty postępowania administracyjnego
Ile kosztują mediacje administracyjne?
Koszty postępowania mediacyjnego w administracji określa Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 2 czerwca 2017 r. w sprawie wysokości wynagrodzenia i podlegających zwrotowi wydatków mediatora w postępowaniu administracyjnym.
- W sprawach o należności pieniężne wynagrodzenie mediatora wynosi 1% wartości tych należności, jednak nie mniej niż 150 złotych i nie więcej niż 2000 złotych za całość postępowania mediacyjnego.
- W sprawach dotyczących: koncesji, zezwoleń lub pozwoleń na prowadzenie działalności gospodarczej, budownictwa i architektury, zagospodarowania przestrzennego, ochrony środowiska i przyrody, gospodarki wodnej, nieruchomości, rolnictwa i leśnictwa, własności przemysłowej – wynagrodzenie mediatora wynosi za pierwsze posiedzenie 150 złotych, a za każde kolejne – 100 złotych, łącznie nie więcej niż 2000 złotych.
- W sprawach niewymienionych w ust. 1 albo 2 wynagrodzenie mediatora za prowadzenie postępowania mediacyjnego wynosi za pierwsze posiedzenie 150 złotych, a za każde kolejne – 100 złotych, łącznie nie więcej niż 450 złotych.
Powyższe kwoty wynagrodzenia nie obejmują podatku od towarów i usług.
Koszty mediacji w postępowaniu administracyjnym są kosztami tegoż postępowania czyli ponosi je Skarb Państwa.
W wyjątkowych sprawach w których zawarta jest ugoda koszty ponoszone są przez strony po połowie, chyba że umówiły się inaczej.